در کتاب لارشهری به رنگ خاک اطلاعات مختصری راجع به بنای پیرسرخ آمده است که به قرار زیر است :در جنوب غربی شهرقدیم لار، بنایی به نام پیرسرخ قرار دارد که هرچند امروزه بخش عمده ایی از آن تخریب گشته است ولی هنوز هم جزو اماکن لار به شمار می رود.

نمونه های مشابه این بنادر قیشور وخنج لارستان به چشم می خورد.قدمت این بنا با توجه به قرائن موجود به دوران پیش از صفوی می رسد. بنای مذکور در حال حاضر رو به انهدام است.

هم چنین مطالبی راجع به بنای پیرسرخ در مجله آینده آمده است که چنین می باشد:پیرسرخ تنها اثر  بازمانده از یک مجموعه شامل ساختمان مقبره در زیرزمین و محوطه بزرگ تری است که کلیه آنها توسط خانه های محلی احاطه شده است.

در مقاله (اطلال پارسی ) از بنای مذکور چنین یادشده است که این بنا در غرب شهر قدیم لار واقع گردیده و تصویری از آن به ویژه از خط کوقی منقوش بر دیوار ه پائین بنا گرفته شده است.

این بنا در اصل 8ضلعی بوده است وبه احتمال گنبدی برفراز آن قرار داشته که به مرور ایام تخریب گشته است .

بنابراساس شواهد موجود،مقبره ای از عرفای محلی ویاشاید مقبره خانوادگی امرای لارستان بوده که پس از تسخیر لار در عصرصفوی خراب شده است.

اطلاعاتی نیز که به دنبال دیدار محلی از بنا (برابر اسفندماه 1373هجری شمسی )برای نگارنده حاصل شد،موجوداست که به قرار ذیل می باشد:

بنای مشهوربه پیرسرخ در دو نوبت مورد بررسی قرار گرفت.بار اول زمانی بودکه هیچ گونه خاک برداری وکاوش یاتعمیری بر روی بنا انجام نگرفته بود.در آن موقع بنای مشهور به پیر سرخ که پلانی هشت گوش دارد،در وضع نامطلوب وبدی قرار داشت.بنا دارای ارتفاع نه چندان زیادی تا قبل از خاک برداری بود و در واقع سنگ های حجیمی که برروی آنها به زیبایی حجاری نموده اند ،در پائین ترین ارتفاع بنا قرار می گرفت،در ضمن بخش قابل توجهی از سنگ های مذکور به صورت خردشده در اطراف پیربه چشم می خورد و در واقع تعداد ناچیزی از این سنگ ها در جای خود نصب واستوار بود.

پس از خاک برداری وسپس مرمت هایی کهبه سال 1372(هجری شمسی)بر روی بنا انجام شد،اطلاعات قابل توجهی علاوه بر اطلاعات قبلی از بنا بدست آمد.

ارتفاع فعلی بنای پیرسرخ که پس از انجام عملیات خاک برداری حاصل گشته،قابل توجه می باشد،چنانچه سنگ های بزرگی که در پائین ترین قسمت بنال قرار می گرفت در حال حاضر تقریبا بخش فوقانی بنا را تشکیل می دهد.

علاوه بر این به دنبال خاک برداری ،8نیم ستون مدور نمایان گردید که هریک از آنها به هریک از اضلاع 8گانه بنا چسبیده اند.قطر6نیم ستون از نیم ستون های بنا در حدود 38سانتی متر وقطر2نیم ستونی که در جوانب ورودی بنای پیرسرخ قرار گرفته اند،25 سانتی متراست.

مصالح بنا در قسمت نمای خارجی و نمای داخلی پیر ، شامل سنگهایی است که به طرز خوبی تراشیده و منظم شده اند . از آجر نیز در قسمت های فوقانی بنا استفاده شده  است . آجرهای مذکور به رنگ قرمز می باشند . در قسمت های تو کار بنا از سنگ های خام استفاده شده است .

برروی سنگهای حجیمی که ذکر آن گذشت ، تزئینات زیبای حجاری به صورت کتیبه بنای به چشم می خورد . این کتیبه ها در داخل یک شکل هندسی چهار گوش قرار دارند . کادر چهار گوش نیز محصور در نقوش گیاهی است . به نظر میرسد که تزئینات نذکور بر روی هر یک از اضلاع 8 گانه بنا تکرار می شده است . این ترتیل بر روی تمام اضلاع سالم فعلی بنا قابل مشاهده است .

تذکر این نکته ضروری است که آقای وثوقی در مجله آینده از مقاله ای به نام (اطلال پارس) یاد کرده است که الاوه بر توضیح هاتی که داده شد راجب بنای پیر ، تصویری در دسترس دارد که در آن خطوط کوفی منقوش بر دیوار بنا نشان داده شده است . ولی منبع مقاله مذکور معرفی نشده است .

از آنجایی که عملیات خاک برداری از کف بنای پیر سرخ هنوز انجام نشده است ،اظهر نظر راجع به وجود قبر یا قبور در بنا آسان نیست. همچنین تا زمانی که عملیات کامل خاک برداری از بنا انجام نشود ، عملکرد واقعی آن در پرده  ابهام خواهد بود. شاید بنای مذکور مدفن پیر یا صوفی معروفی بوده که مورد احترام مردم قرار داشته است و یا محل دفن یکی از بزرگان سیاسی و یا غیر از این باشد ولی آنچه به نظر می رسد اینکه بنای مذکور،مجموعه وسیعی را در بر داشته است.

به طور مسلم بنا دارای گنبدی بوده است که متاسفانه در حال حاضر به کلی تخریب شده است ولی هنوز آثار زدن سقف گنبدی بنا در بعضی قسمت ها هویداست. از آنجایی که در بخش فوقانی بنا از آجراستفاده است،به نظر می رسدکه بنادارای گنبد آجری بوده است.

 بنای پیر سرخ به بناهای زمان ایلخانی شباهت زیادی دارد.تزئینات حجاری بنای پیر سرخ قابل مقایسه با تزئینات حجاری منار شیخ دانیال خنج که متعلق به قرون میانه است میباشد.

بنابراین اگر هم بنای مذکور را مربوط به دوران ایلخانی ندانیم ،به احتمال زمان ساخت و تاریخ آن فراتر از قرون میانه اسلامی نمی رود.راجع به نام بنای مذکور نیز هر چند به طور قطع نمی توان اظهار نظر کرد ولی در طول تاریخ بارها اتفاق افتاده است که مقابر ،هویت اصلی شخص متوفی را از دست داده و به نام دیگری شهرت یافته است.راجع به این موضوع در کتاب معماری ایران دوره اسلامی آمده است:بارها مشاهده شده است که هویت اصلی به خاک خفته در بنای مقابر به فراموشی سپرده می شود.نمونه این روند را می توان در برج لاجین مورخ1022 میلادی که به یادبود بانویی که به احتمال از سلسله آل باوند بنا گردید و اکنون به نام امام زاده عبدالله خوانده می شود و یا بنایی که در مراغه به یاد احمد یلی امیر بنا شد و سر انجام دچار گمنامی گردید،دید.

اکنون اسم بنا مدیون رنگ آجر بنای آن است که آن را گنبد سرخ می نامند.بنابراین احتمال اینکه بنای پیر سرخ لار هم دچار چنین سرنوشت و روندی شده باشد ،می رود.

قرائت کتیبه بنایی پیر سرخ به قرار زیر است .

فکفی بالله شهیدا محمد رسول الله- بس است که خداوند گواه است محمد رسول خداست.